Εναέρια yoga (aerial yoga) και εργοθεραπεία.

   Η yoga είναι ένα ισχυρό εργαλείο που μπορεί να διδάξει τα παιδιά πώς να συνδεθούν με το σώμα τους, να αξιοποιήσουν τη δική τους προσωπική δύναμη στην καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων της ζωής, και να οικοδομήσουν σχέσεις . Αν και δεν έχουν δημοσιευτεί αρκετές ποσοτικές μελέτες σχετικά με το θέμα, υπάρχουν πολλές κλινικές εκθέσεις που καταδεικνύουν  τα θετικά αποτελέσματα της yoga σε αυτιστικά παιδιά. Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις της yoga  υπήρξαν επιτυχείς στην αντιμετώπιση των βασικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με διαγνώσεις σε διαταραχές  του φάσματος του αυτισμού.
Επιπλέον, πολλοί γονείς που έχουν εφαρμόσει στα παιδιά τους την θεραπευτική yoga έχουν αναφέρει θετικά αποτελέσματα στην συμπεριφορά, την ηρεμία, τις γνωστικές δεξιότητες (προσοχή, συγκέντρωση, εστίαση κ.λ.π.) ακόμη και σε διεργασίες της πέψης των παιδιών (Ehleringer, 2010).

Πιο συγκεκριμένα, η εναέρια  yoga είναι μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία για αυτιστικά παιδιά αφού βελτιώνει την αισθητηριακή επεξεργασία και ενισχύει την αίσθηση ενός ατόμου στον προσωπικό του χώρο, βελτιώνει την αδρή κινητικότητα και την ικανότητα μετάβασης από τη μία δραστηριότητα στην άλλη, βοηθά το παιδί να αναπτύξει αυτοεκτίμηση, και βελτιώνει τις διαπροσωπικές δεξιότητες (Radhakrishna et al 2006).  Σε αντίθεση με άλλες θεραπείες, βοηθά τα αυτιστικά παιδιά να ηρεμήσουν τα ίδια τον εαυτό τους, παρά με την βοήθεια κάποιου άλλου. Αφού ένα παιδί μάθει κάποιες βασικές θέσεις μπορεί από μόνο του ή με την βοήθεια του γονέα στο σπίτι να εφαρμόσει αυτή την πρακτική. ( Behar,2006).

                

                                       Θεραπευτικά οφέλη της εναέριας yoga:

• Το αιθουσαίο σύστημα ενεργοποιείται καθ’ όλη την διάρκεια που το παιδί βρίσκεται πάνω στην κούνια.

• Η ποσότητα και η ένταση της αιθουσαίας εισροής μεταβάλλεται καθώς ελέγχεται απο το ίδιο το παιδί ανάλογα με τις αισθητηριακές ανάγκες που έχει εκείνη την στιγμή.

• Το ιδιοδεκτικό σύστημα δέχεται έντονη διέγερση καθώς οι μύες του σώματος ενεργοποιούνται στις διάφορες στάσεις. Πρόσθετη ιδιοδεκτική ειροή επιτυγχάνεται μέσω της συνεχούς πίεσης και της έλξης που δέχεται συνεχώς το παιδί στην επαφή του με τη κούνια.

• Η ανάποδη θέση του κεφαλιού (προς τα κάτω) η οποία είναι πολύ συχνή θέση στην εναέρια yoga, δρα ιδιαίτερα ευεργετικά, ιδίως στην αυτορύθμιση. 

      Πιο συγκεκριμένα:

1.   Προσφέρει αίσθηση ηρεμίας ή μας προειδοποιεί για ενδεχόμενη υπερφόρτωση του παιδιού, ανάλογα με την κάθε κατάσταση.

2.      Αποτελεί ευκαιρία για έντονη αιθουσαία εισροή.

3.      Έλκει ή συμπιέζει την σπονδυλική στήλη.

4.   Βοηθάει το παιδί να ανακάμψει από μία αισθητηριακή κατάρρευση (sensory meltdown)  ή ακόμη και να την αποφύγει.

5.      Υποστηρίζει την συγκέντρωση και την εστίαση προσοχής.

·      Επίσης, σε κάθε στάση το παιδί δέχεται έντονη εν τω βάθει πίεση. Για παράδειγμα μπορεί να πάρει μία άνετη και  χαλαρωτική θέση μέσα στην κούνια στην οποία όμως θα δέχεται συνεχώς εν τω βάθει πίεση.    Κατά την εναλλαγή των στάσεων προωθείται η ενημερότητα σώματος, η θέση του σώματος σε σχέση με τον χώρο και ο κινητικός σχεδιασμός ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μία λειτουργική δραστηριότητα με νόημα και σκοπό για το ίδιο το παιδί.

·      Τέλος, παρέχει μία πολύ μεγάλη δόση αισθητηριακής ειροής σε ένα ιδιαίτερα ήρεμο περιβάλλον με αποτέλεσμα να είναι ευεργετική και χρήσιμη τόσο για υπερευαίσθητα όσο και υποευαίσθητα παιδιά, ανάλογα με τις θέσεις που θα επιλέξει να χρησιμοποιήσει  ο θεραπευτής.

 Οι δραστηριότητες και οι στάσεις της θεραπευτικής yoga  έχουν αναπτυχθεί όχι μόνο βάσει της  θεωρίας της yoga και της εναέριας yoga, αλλά με έμφαση στο τι χρειάζεται ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα με σκοπό  τον εμπλουτισμό και την αυτορύθμιση. Όταν κάποιος ενσωματώνει αυτές τις τεχνικές και τα οφέλη με την θεωρία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης  μπορεί να  δημιουργήσει έναν ιδιαίτερα ευεργετικό  και ωφέλιμο συνδυασμό για ένα πραγματικά θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Στα παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε μερικές θέσεις εναέριας yoga: https://www.youtube.com/watch?v=NIPXsCyqYgY
         https://www.youtube.com/watch?v=Tf1zESwX-Zk

Υ.Γ. Η θεραπευτική yoga μπορεί να εφαρμοστεί μόνο απο θεραπευτές οι οποίοι έχουν εξειδικευτεί σε αυτή και σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο. 

Μπουρνάκα Αικατερίνη, Εργοθεραπεύτρια.

Πηγές:

http://asensorylife.com/yogapeutics.html

http://www.yogapeutics.com/store/p56/Sensory_%26_Mindfulness_Consultation_with_Lindsey.html

Ehleninger, J., 2010. Yoga for children in the autism spectrum. International Journal of Yoga Therpay, 20, pp. 131-139.

Behar, M., 2006. Yoga Therapy for autistic children. Yoga Therapy Today, 2, pp. 18-19.

Radhakrishna, S., Nagarathna, R., Nagendra, H.R., 2010. Integrated approach to yoga therapy and autism spectrum disorders. Journal of Ayurveda and Integrative Medicine, 1, pp. 120-124.